Leren Leren
“Je kunt alleen iets leren als je het nu, nog, niet kunt”
Wicher Hulzenbosch
Executieve Functies
Wat doen executieve functies bij ieder van ons als het goed gaat? Deze functies zijn aansturend en controlerend voor je hele doen en laten. Ze beïnvloeden je gedrag en je leren. Deze aansturing gebeurt grotendeels onbewust. Je gebruikt deze executieve functies vooral in nieuwe situaties en minder in situaties die je vaak meemaakt. Deze executieve functies bepalen in hoge mate je schoolsucces, misschien soms nog wel meer dan je intelligentie.
Dat komt omdat Executieve functies helpen met het vertonen van doelgericht gedrag. Je kunt dus wel intelligent zijn maar als je afgeleid wordt door elke prikkel in de klas/ thuis dan wordt leren toch moeilijker.
Executieve functies horen bij het denkvermogen. Het zijn hogere denkprocessen die nodig zijn om activiteiten te plannen en aan te sturen. Je kunt ze zien als een ‘dirigent’. Ze helpen bij alle soorten taken.
- Impulsbeheersing.
- Concentratie.
- Flexibiliteit.
- Prioriteiten stellen.
In mijn plusklassen werk ik veel met executieve functies volgens de methode Zien in de klas, met de boot als metafoor, aan de hand van de volgende executieve functies leren de leerlingen zichzelf beter kennen en aansturen. Deze methode zal ik in mijn praktijk ook toepassen bij het begeleiden van het leren leren bij kinderen.
- Inhibitie is het anker. Het anker staat symbool voor de rem op het gedrag.
- Werkgeheugen is als een landkaart. De landkaart helpt je om informatie in je geheugen vast te houden en waar nodig te bewerken.
- Planning en organisatie zijn het kompas. Een kompas geeft richting, zo helpen deze vaardigheden je om een plan te maken en daadwerkelijk uit te voeren.
- Taakinitiatie is de schroef. De schroef moet aangezwengeld worden, wil de boot gaan varen. Zo zorgt taakinitiatie ervoor dat je op tijd en effectief aan een taak begint.
- Emotieregulatie is de toerenteller van de boot. Bij een te hoog toerental ontstaat er schade, bij een te laag toerental slaat de motor af.
- Flexibiliteit is het roer van de boot. Bij storm of een andere boot op de radar moet je het plan aanpassen en het roer omgooien: flexibel zijn dus.
- Metacognitie is als de kapiteinspet. Je reflecteert op je eigen handelen en de (sociale) situatie waarin je je bevindt.